SỰ TÍCH HOA LỒNG ĐÈN

Cũng như nhiều loài hoa đẹp khác Hoa Lồng Đèn cũng là một loài hoa tôi rất yêu thích khi còn thơ ấu... Tôi sinh ra và lớn lên trong một xóm nhỏ nghèo, bên triền đồi gần cuối thung lũng, giống như bao nhiêu xóm nhỏ khác của Tp. Đà Lạt, những con dốc sâu thẳm đi lên lại ngán xuống, xuống rồi hết muốn lên nơi đây khí hậu quanh năm ôn hòa những ngôi nhà biệt lập xung quanh bao bọc bởi vườn cây trái, bờ dậu bằng cây hoa Ngũ Sắc, hoa Dâm Bụt có khi là hàng rào Trúc nơi có taluy cao (để chống sạc lở), hầu như nhà nào cũng có 1 khoảng sân và 1 bồn hoa, bà chị tôi rất thích hoa nên đi sưu tầm đâu đó đủ loại nào là hoa Cúc, hoa Hồng, hoa Marguerite, Cocolico, Thược Dược, Lồng Đèn, có cả những cây Mimosa và Mai Anh Đào... Ngoài giờ học lúc nào cũng loanh quanh với khoảng sân nhỏ và bồn hoa, tôi cũng vậy! thích hoa lắm! có những loài hoa phải ươm bằng hạt giống, loài thì dâm cành hoặc chiết cành từ trên thân cây... thật thích thú khi chờ đợi hàng tuần để được thấy những hạt giống trổ mầm, những nụ và cánh hoa mới nở vào sáng sớm đón ánh mặt trời khi những giọt sương còn long lanh trên cành lá. Mỗi loài hoa đều có cái đẹp riêng (ngay cả hoa dại), với tôi khi nhìn hoa Lồng Đèn nở thành từng chùm buông xuống đất ngoài cái tên mang dáng dấp lồng đèn, tôi còn thấy hoa giống như những cô vũ nữ Ballet xòe 2 lớp váy khi quay tròn vậy, lớp ngoài là đài hoa dầy hơn màu hồng nhạt, còn bên trong là một lớp mỏng đỏ tươi sắp xếp khéo léo, Từng chùm hoa nở rộ buông xuống lung linh. Hoa Lồng Đèn rất dễ trồng ở Dalat, chỉ cần giâm 1 cành già xuống đất vài tháng sau sẽ có một chậu hoa đẹp tươi tắn nở quanh năm. Còn thích hơn bạn làm 1 giàn hoa bằng cây trói (một loài cây rừng nhỏ bằng ngón tay, thân thẳng) và để cành hoa leo lên ngôi nhà sẽ thật xinh xắn với những chùm hoa Lồng đèn đỏ tươi đung đưa trong gió
 

Tên tiếng Việt: hoa lồng đèn, hoa vân anh, Hồng hoa đăng, phúc hoa,….
Tên tiếng Anh: Fuchsia, ladies eardrops (Mỹ).
Tên khoa học: Fuchsia magellanica Lam và có thứ khác tên: Fuchsia globosa, Lindl.
 

Trong ngôn ngữ của loài hoa, hoa lồng đèn biểu hiện sự nồng nhiệt và ám chỉ yêu với tất cả trái tim.
 

Hoa lồng đèn có nguồn gốc từ Chi Lê, thuộc họ Oenotheraceae, chi Fuchsia xuất xứ từ vùng núi cao châu Mỹ và di thực vào Âu châu vào năm 1830, được vinh dự manga tên của Leonard Fuchs (1501-1566), nhà thực vật học nổi tiếng người Đức vào thế kỷ 16. Loài hoa khỏe mạnh chịu được rét này nở từ tháng 7 cho đến hết mùa đông. Hoa lồng đèn rất đẹp. Thông thường là hồng pha trắng, nhiều loại khác có màu đỏ tươi và tím. Có lẽ ngoạn mục nhất là những hoa mang màu đỏ thẫm rất tươi và màu tím đậm. Lồng đèn có nhiều tên gọi thông dụng khác như bông hồng xứ Castle, phu nhân sành điệu, áo dạ hội,… Các tên gọi này có lẽ đã giải thích được tại sao hoa lồng đèn lại mang biểu tượng của “khiếu thẩm mỹ”. Hoa đăng hay hoa lồng đèn, gọi là Fuchsia ở Châu Mỹ, còn có tên khác ở Mỹ là hoa bông tai công nương (ladies eardrops) vì hoa rực rỡ, dáng bông tai lòng thòng xuống đất
Giống hoa đăng Fuchsia gồm khoảng 100 loài, mọc như lùm bụi cây mộc. Hoa đăng trồng trọt là thành quả tuyển chọn lại tạo giữa 2 loài F.fulgens và F. mangellanica. F. fulgens là một lùm bụi cao khoảng 1, 2- 1,8 m, nguồn gốc Mexico F.mangellanica nguồn gốc Chi lê và Á Căn Ðình cũng là một lùm bụi nhưng lại có thể mọc cao đến 3,5 cm. Các cây thứ hoa ở thị trường có thể mọc thẳng đứng hay thân bò ngang. Loại Black Prince, Beacon, Winston Churchill là những thí dụ cây mọc thẳng đứng. Black Eyes, Starry Trail, Swingtime… là những cây mọc bò ngang.
Cây thuộc loại tiểu mộc cao đến khoảng 1m, cũng có khi mọc thành từng bụi, phát tán nhiều nên thường được trồng trong chậu hay cho leo trên giàn. Rất được ưa chuộng trồng treo trong nhà hay trước hàng hiên. Cành hoa thòng xuống để treo những hoa gần giống như các đèn lồng do nhụy hoa dài hơn cánh hoa với nhiều màu như đỏ, hồng, trắng, tím ... rất đẹp.
 

Chiều nay qua ngõ nhà ai ,
Hoa Lồng Đèn nở tưng bừng thướt tha .
Lung linh trong ngọn gió chiều,
Lòng ta chợt nhớ dáng kiêù thuở xưa .